Kategori: Makaleler

Pusula’daki Harfler Ne Anlama Gelir? Kayseri’de yaşamaya başladığım günden beri, her sabah odamın penceresinden o tertemiz dağ manzarasına bakarak başlıyorum günümü. Her şeyin çok sabırlı, sakin ve öngörülebilir olduğu bir şehirde yaşıyorum. Fakat bir gün, sıradan bir yürüyüş yaparken, önümde bir pusula buldum. Bu basit, metal bir nesne bana öyle bir şey çağrıştırdı ki… Belki de bu yüzden hemen elime aldım ve düşünmeye başladım. Pusula’daki harfler ne anlama gelir? O harfler, her biri birer yön gibi, aslında kendi hayatımdaki yönlerimi bulmama yardım edebilir miydi? İşte o an, bir anda içimde beliren karmaşık hisleri çözmeye çalışırken, o pusulayı elime aldım ve…

Projenin Vizyonu Nedir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bakış İstanbul’da yaşıyorum, her gün karşılaştığım yüzler, küçük ama etkili hikayelerle dolu. Sokakta yürürken, toplu taşımada giderken, işyerinde bir toplantıya katılırken fark ettiğim o küçük anlar, bana toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adaletin ne kadar önemli olduğunu hatırlatıyor. Hangi projeye bakarsak bakalım, bir vizyonu anlamadan önce, o vizyonun toplumda nasıl yankılar uyandırdığını ve farklı grupları nasıl etkilediğini tartışmak lazım. “Projenin vizyonu nedir?” sorusuna yanıt verirken, teoriyi sokaktaki gerçeklerle harmanlamak, bana daha anlamlı geliyor. Vizyon: Bir Projenin Gözle Görünmeyen Yüzü Bir projeyi başlatırken, sadece başlangıç noktasına değil, aynı zamanda o yolculuğun…

Leh Nereli? Bilimsel Bir Merak Yolculuğu Merhaba sevgili okur — bugün birlikte “Lehler” teriminin kökenlerini, nasıl kullanıldığını ve ne anlama geldiğini bilimsel bir merakla ama sade bir dille keşfedeceğiz. “Leh” Kelimesinin Kökeni ve Kullanımı Öncelikle: “Leh nereli?” sorusunun cevabı tek kelimeyle Polonya’dır. Türkçede “Leh”, Polonya’da yaşayan halkı işaret eden bir tanımlamadır. ([Yeni Şafak][1]) Peki bu kullanım nasıl ortaya çıktı? Bilimsel dilbilimsel ve tarihsel açılardan üç önemli nokta var: 1. Eski Slav kavimleri ve halk adlandırmaları: Polonya çevresinde “Leh”, “Lech”, “Lechia” gibi biçimlerde kabile, halk ya da bölge adları görülür. ([Yandex][2]) 2. Türkçede kullanımı: Osmanlı dönemi ve öncesi metinlerde Polonya için “Lehistan”, Polonyalılar…

Hayat bazen öyle anlar getirir ki, kendimizi bir anda “Niye yüzüm kızardı?” sorusunun içinde buluruz. Bu kırmızı yanakların arkasında ne var? Fiziksel mi, duygusal mı yoksa başka bir şey mi? Bu yazıda, durduk yere yüz kızarması yaşayanlar için — ister hamilelik, ister utanç, ister sıcak ortam — olası nedenleri erkek bakışıyla analiz edip, kadın bakışıyla empati kurarak karşılaştıracağım. Belki senin de için için merak ettiklerin vardır; yorumlarda paylaşırsan hep birlikte düşünmüş oluruz. Neden durduk yere yüz kızarır? Fizyolojik gerçeklik Yüz kızarması — tıbbi literatürde “flushing / blushing” olarak bilinir — cildin yüzeyine yakın kan damarlarının genişleyip kanla dolması sonucu ortaya…

Kültürü Pozitif Ne Demek? Geleceğe Dönük Bir Bakış Son zamanlarda çokça duyduğumuz bir kavram var: kültürü pozitif. Bu terim, yaşamımızın her alanında giderek daha fazla karşılaştığımız, hem iş dünyasında hem de kişisel ilişkilerimizde önemli bir yer edinmeye başlayan bir kavram. Ama tam olarak ne anlama geliyor? Kültürü pozitif demek, sadece etrafımızdaki insanlarla uyum içinde olmak mı, yoksa daha derin bir anlam taşıyor mu? Geleceğe baktığımda, bu kavramın 5-10 yıl sonra iş hayatımda, sosyal ilişkilerimde ve hatta kişisel gelişimimde nasıl bir yer tutacağını düşünmeden edemiyorum. Gelin, biraz daha detaylı bir şekilde bakalım. Kültürü Pozitif Ne Demek? Temel Anlamı ve İlk İzlenimler…

Mecelle’nin Amacı Nedir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Güç, toplumların yapısını belirleyen en temel unsurlardan biridir. İktidarın nasıl dağıldığı, hangi grupların kontrolü elinde bulundurduğu ve bu yapıların toplumsal düzeni nasıl şekillendirdiği, siyaset bilimcilerinin sürekli olarak üzerinde düşündüğü sorulardır. Toplumlar, farklı kurumlar, ideolojiler ve bireylerin etkileşimiyle şekillenir. Mecelle, Osmanlı İmparatorluğu’nda kabul edilen, hukukla ilgili çok önemli bir metin olarak, toplumsal düzenin ve gücün nasıl işlediğini anlamak için kritik bir örnektir. Peki, Mecelle’nin amacı nedir? Mecelle, sadece bir hukuk metni olmanın ötesinde, toplumsal güç ilişkilerini, iktidarın nasıl kurulduğunu ve bireylerin haklarını nasıl düzenlediğini gösteren bir araçtır. İktidar, Kurumlar ve Toplumsal Düzen Siyaset…

Kod 7 Nedir Gümrük? Toplumsal Yapılar Üzerinden Bir Sosyolojik İnceleme Giriş: Toplumsal Yapıların ve Bireylerin Etkileşimi Bir toplumu anlamaya çalışırken, bazen en gözle görünür olanlar kadar, en küçük ve en gizli olan yapılar da önemli bir yer tutar. Bu yapılar, bireylerin yaşantılarında ne kadar derin izler bıraktığını bazen fark etmeyiz. İnsanın içinde yer aldığı toplumsal düzen, bazen o kadar doğal bir hâl alır ki, onun etkisini sorgulamak bile zorlaşır. Bu yazıda, “Kod 7 nedir gümrük?” sorusunu, toplumsal normlar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler çerçevesinde anlamaya çalışacağım. Kod 7, gümrük işlemleri ve dış ticaretin bürokratik dilinde, genellikle bir ürünün veya malın…

Şap Sütten İnsana Geçer Mi? (Bir İzmirli’nin Merakları Arasında…) — Şap ve Süte Ne Oldu? Her gün markete gittiğimizde “Acaba bugün hangi süt markasını almalı?” diye kafa yoruyoruz. Ama bir gün, bir arkadaşımın evinde “Şap sütten insana geçer mi?” sorusuyla karşılaştım. Bu, tabii ki basit bir soru değil, biraz kafayı karıştıran bir şey. Bildiğimiz şap hastalığı ve bu sorunun neden akla gelmiş olabileceği üzerine birkaç dakikalık bir sessizlik yaşadık. Hadi, biraz daha açalım… Şap hastalığı nedir, nasıl yayılır, gerçekten sütten insana geçer mi? Bir de üzerine bu kadar ilginç bir soruyla karşılaşınca, insan ister istemez “Ben bir çay içeyim de…

İlk Basım Ne Demek? Küresel ve Yerel Açıdan Bir Bakış Kitaplar, dergiler, hatta bazı dergi makaleleri ve özel raporlar için sıkça karşılaştığımız bir terim var: ilk basım. Bu terimi duydum, duymadım demek pek mümkün değil çünkü kitapçı raflarında, internette veya yayıncılık dünyasında bu kelimeyi mutlaka görmüşsünüzdür. Ancak ilk basım tam olarak ne anlama geliyor, bizlere nasıl bir anlam taşıyor ve kültürler arasında nasıl farklılıklar gösteriyor? İşte bu yazıda, ilk basım ne demek? sorusunu hem Türkiye hem de küresel açıdan ele alacağım. İlk Basım Nedir? Basitçe söylemek gerekirse, ilk basım bir kitabın, derginin veya yayının ilk kez basılması anlamına gelir. Yani…

Filtre Kahveye Kahve Şurubu Eklenir Mi? Sizin İçin Bir Keşif İstanbul’da sabahlar, bazen bir alarm sesiyle, bazen de trafik gürültüsüyle başlar. Ama ne olursa olsun, her sabah aynı ritüel vardır: Kahve. Filtre kahve, ofis ortamında ve evde en çok tercih edilen içeceklerden biri. Ama son zamanlarda kafamda hep şu soru dönüp duruyor: Filtre kahveye kahve şurubu eklenir mi? Gerçekten? Bunu ilk duyduğumda kafamda “Bu kadar da olmaz!” dedim. Ama sonra, denemek istedim. Bazen insan, alışkanlıklarını sorgulamadan geçip gidiyor. Ve bence kahve de bir alışkanlık. Bunu değiştirmek ise oldukça eğlenceli olabilir. Bir Kahveye Şurup Eklemek: İmkansız mı? İlk başta, filtre kahveye…